Zimujące pluszcze w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym i sąsiedztwie

Data: 08-03-2015
jednoczesne stwierdzenie dwóch osobników na Zagórskiej Strudze (fot. Katarzyna Matuska - Wykner) grafika
pluszcz na Potoku Oliwskim (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
pluszcz na Zagórskiej Strudze (fot. Anna Goebel) grafika

Zakończono prace inwentaryzacyjne, których celem było poznanie liczebności zimujących w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym i jego sąsiedztwie pluszczy podgatunku skandynawskiego (Cinclus cinclus cinclus).

 

Pluszcze są jedynymi przedstawicielami ptaków śpiewających potrafiącymi aktywnie nurkować. Spotkać je można nad potokami i rzekami o kamienistych dnach. W naszym kraju występują dwa podgatunki: C.c.aquaticus oraz skandynawski C.c.cinclus. Pierwszy gniazduje w górach; jest charakterystycznym ptakiem rzek i potoków zarówno w Karpatach, jak i Sudetach. Wyjątkowo wyprowadza lęgi również na niżu. Jego populacja lęgowa szacowana jest na około 900 par. Ptaki z tego podgatunku są osiadłe, sporadycznie notuje się osobniki koczujące na niewielkim obszarze. Część ptaków występujących wysoko w górach na okres zimy przemieszcza się nieco w dół rzek i potoków – można je wtedy obserwować w okolicach, gdzie w sezonie lęgowym się ich nie spotyka.

 

Osobniki drugiego podgatunku, pochodzące ze Skandynawii, odbywają regularne wędrówki na zimowiska położone nieco dalej na południe i wschód od lęgowisk, dolatując, między innymi na południowe wybrzeże Bałtyku, dzięki czemu podgatunek ten regularnie zimuje w północnej części Polski, a pojedyncze przypadki gniazdowania zanotowano w Borach Tucholskich oraz na Pomorzu (dolina Słupi, okolice Żukowa). Liczebność zimującej populacji podgatunku skandynawskiego w 1993 roku szacowano na około 250 do 400 osobników. Ciekawostką jest stwierdzenie w 1993 roku w okolicach Wejherowa na Pomorzu lęgu mieszanego obu podgatunków.

 

Wykonania kontroli terenowych podjęli się członkowie i sympatycy Trójmiejskiej Grupy Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków współpracującej blisko z Parkiem. W grudniu, styczniu i lutym skontrolowano dziewięć potoków na obszarze Parku i jego sąsiedztwa, oferujące potencjalnie atrakcyjne siedliska dla zimujących osobników tego gatunku. Były to te same potoki, które skontrolowano w sezonie zimowym 2011/2012 (szczegóły). W obecnym sezonie kontrolą objęto dodatkowo Potok Renuszewski.

 

Zanotowano zimowanie sześciu osobników tego gatunku: dwóch na Gościcinie, dwóch na Zagórskiej Strudze oraz dwóch na Potoku Oliwskim. Parę zimujących ptaków stwierdzono w końcu stycznia na Gościcinie w pobliżu miejscowości Dąbrówka – Młyn. Na Zagórskiej Strudze parę ptaków bądź pojedyncze osobniki rejestrowano przez cały okres inwentaryzacji od grudnia do lutego. Na Potoku Oliwskim zanotowano dwa osobniki: jednego powyżej Parku im. Adama Mickiewicza w Gdańsku – Oliwie a dugiego poniżej. Pierwszy z nich notowany był najczęściej w okolicach zabytkowej kuźni wodnej i Dworu Oliwskiego, drugi przy Stawie V-tego Młyna przy Alei Grunwaldzkiej.

 

Pracownicy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego serdecznie dziękują za poświęcony czas i trud włożony w wykonanie, często w bardzo niesprzyjającym terenie, prac inwentaryzacyjnych.