Ochrona czynna siedlisk łąkowych w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym

Data: 01-09-2020
Ta część łąk w Dolinie Samborowo koszona była ręcznie (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Widok na środkową część Doliny Samborowo po przeprowadzeniu koszenia (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Bodziszek błotny - jeden z gatunków flory występujący na podmokłej części łąk w Dolinie Samborowo (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Siedliska łąkowe na obszarze użytku ekologicznego "Dolina Czystej Wody" przed przeprowadzeniem zabiegów ochrony czynnej (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Zarastające siedliska łąkowe na obszarze użytku ekologicznego "Dolina Czystej Wody" (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Skoszone łąki na obszarze użytku ekologicznego "Dolina Czystej Wody" (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Kępa rdestowców na obszarze użytku ekologicznego "Dolina Czystej Wody" (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
 po usunięciu kępy rdestowców (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Storczyk z rodzaju Kukułka na obszarze użytku ekologicznego "Dolina Czystej Wody" (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Żywokost lekarski na obszarze użytku ekologicznego "Dolina Czystej Wody" (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Obszar użytku ekologicznego "Szuwary Jeziora Wyspowskiego" przed przeprowadzeniem zabiegów ochrony czynnej (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Zarastające siedliska łąkowe użytku ekologicznego "Szuwary Jeziora Wyspowskiego" przed przeprowadzeniem zabiegów ochrony czynnej (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Północna część użytku ekologicznego "Szuwary Jeziora Wyspowskiego" po skoszeniu oraz usunięciu niecierpka gruczołowatego (fot. Dariusz Ożarowski) grafika
Część środkowa użytku ekologicznego "Szuwary Jeziora Wyspowskiego" po skoszeniu oraz usunięciu niecierpka gruczołowatego (fot. Dariusz Ożarowski) grafika

 

Na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego realizowana jest ochrona czynna siedlisk łąkowych, której celem jest utrzymanie tych antropogenicznych (czyli uwarunkowanych prowadzeniem odpowiedniej gospodarki kośnej lub pastwiskowej) zbiorowisk oraz ich różnorodności florystycznej (np. bogatej flory podlegających ochronie gatunkowej storczyków) oraz faunistycznej (np. chronionych gatunków bezkręgowców, zwłaszcza owadów).

W bieżącym roku zabiegi ochrony czynnej realizowano w Dolinie Samborowo oraz na obszarze użytków ekologicznych „Dolina Czystej Wody” i „Szuwary Jeziora Wyspowskiego”.

Dolina Samborowo należy do szczególnie cennych obszarów w południowym kompleksie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (czyli Lasach Oliwskich), łączących w sobie wartości kulturowe i niezwykłe walory przyrodniczo-krajobrazowe. Między innymi w tej dolinie znajduje się szereg pomników przyrody, z najbardziej znanym PP nr 206 A, czyli tzw. „Grubym Dębem”. To tutaj zlokalizowana jest ścieżka przyrodnicza Parku pod nazwą „Dolina Samborowo”, która należy do bardzo często odwiedzanych ścieżek edukacyjnych w TPK. Ścieżka przebiega między innymi przez półnaturalne łąki, będące cennym elementem środowiska przyrodniczego. Łąki te pełnią między innymi funkcję ostoi bogatej i interesującej fauny bezkręgowców.

W bieżącym roku w celu utrzymanie walorów przyrodniczych i dydaktycznych Doliny Samborowo przeprowadzono koszenie półnaturalnych łąk na obszarze około 3 ha.

Utworzony w 2006 roku użytek ekologiczny „Dolina Czystej Wody” chroni cenne siedliska hydrogeniczne (czyli wykształcające się pod wpływem wody stojącej lub przepływowej) oraz związane z nimi zbiorowiska roślinne. W wyniku naturalnej sukcesji cenne siedliska o charakterze łąkowym ulegają zarastaniu przez krzewy i roślinność ruderalną. Dodatkowo na terenie użytku odnotowano obecność trzech gatunków inwazyjnych roślin obcego pochodzenia: niecierpka gruczołowatego oraz rdestowców – japońskiego i sachalińskiego. Obecność gatunków inwazyjnych na terenie użytku stanowi istotne zagrożenie dla utrzymania przedmiotu ochrony tego obiektu.

W związku z powyższym w bieżącym roku przeprowadzono zabiegi ochrony czynnej: usunięto nalot krzewów i drzew oraz wykoszono roślinność zarastającą siedliska łąkowe. Zaplanowano i przeprowadzono również trzykrotne usuwanie kępy rdestowców zlokalizowanej przy drodze prowadzącej w głąb doliny. Ze względu na silnie podmokły i grząski teren użytku koszenie było wykonywane ręcznie.

Użytek ekologiczny „Szuwary Jeziora Wyspowskiego” został utworzony w 2006 roku w celu zachowania torfowiska niskiego z bogatą roślinnością mokrych łąk i szuwarów. Siedliska łąkowe na obszarze użytku (około 0,6 ha) ulegają szybkiej sukcesji zarastając roślinnością wysoką. Dodatkowym zagrożeniem dla flory użytku jest obecność licznej populacji niecierpka gruczołowatego – inwazyjnego gatunku obcego pochodzenia.

Niezbędne zatem stało się wprowadzenie zabiegów czynnej ochrony, w tym przypadku koszenia i usuwania roślinności zielnej i szuwarowej. Ze względu na fragmentarycznie podmokły i grząski teren prace były wykonywane ręcznie.