W grudniu bieżącego roku rozpoczęto inwentaryzację, zimujących na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego i okolic, pluszczy (Cinclus cinclus), która jest częścią prowadzonego od 2011 roku monitoringu tego gatunku. Pierwszy w tym roku osobnik został zaobserwowany na potoku Gościcina w granicach otuliny Parku.
Pluszcza najłatwiej spotkać nad szybko płynącymi, czystymi potokami i rzekami – ptaki bardzo lubią przysiadać na kamieniach znajdujących się w nurcie cieku wodnego. Wokół tych kamieni najłatwiej również znaleźć im pokarm, dlatego też kamieniste dno to jeden z ważnych czynników wpływających na występowanie tego gatunku. Głównym składnikiem diety pluszczy są drobne bezkręgowce (skorupiaki, pajęczaki i owady). W czasie żerowania ptak nurkuje na dno potoku i często przemieszcza się w poszukiwaniu pokarmu, biegając po dnie. Bardzo interesujące są morfologiczne, anatomiczne i fizjologiczne przystosowania pluszczy do specyficznego trybu życia, jaki prowadzą. Nurkowanie ułatwia im opływowy kształt ciała oraz upierzenie, które ptaki natłuszczają specjalną olejową wydzieliną gruczołu kuprowego, rozprowadzaną za pomocą dzioba, wzmacniając w ten sposób jego nieprzemakalność. Ptaki przemieszczają się pod wodą, pomagając sobie intensywną pracą skrzydeł i chwytaniem kamyczków stopami, uzbrojonymi w ostre pazurki. Potrafią również wyszukiwać bezkręgowce, odwracając dziobem drobne kamyki w potoku, oraz całkiem sprawnie pływać pod prąd. Nozdrza podczas nurkowania zamykane są za pomocą specjalnych płatków skóry, co chroni je przed zalaniem wodą. Oczy zabezpieczają przezroczyste błony (tak zwana migotka albo trzecia powieka). Krew pluszczy jest bogata w hemoglobinę, czyli białko odpowiedzialne za wiązanie tlenu, co umożliwia im dłuższe pozostawanie pod wodą. Łatwiejszemu nurkowaniu sprzyja również porównywalnie cięższy niż u innych ptaków układ kostny.
W sezonach zimowych 2011/2012, 2014/2015 oraz 2019/2020, dzięki zaangażowaniu członków i sympatyków Trójmiejskiej Grupy OTOP (blisko współpracującej z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym), przeprowadzono inwentaryzację zimujących pluszczy na obszarze Parku i okolic. W pierwszym sezonie zanotowano zimowanie dwóch ptaków, w drugim – zimowało aż sześć osobników, w kolejnym sezonie – cztery osobniki. W większości przypadków udało się oznaczyć przynależność podgatunkową obserwowanych osobników – były to ptaki podgatunku nominatywnego, które gniazdują przede wszystkim w Skandynawii, chociaż i u nas (na Pomorzu) zdarzają się sporadyczne lęgi tego podgatunku, a nawet lęgi mieszane z podgatunkiem Cinclus cinclus aquaticus, którego centrum występowania w naszym kraju to obszary górskie i podgórskie.
Więcej informacji na temat biologii pluszcza można znaleźć w artykule, który ukazał się kwartalniku Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych „Gawron” w numerze 3/2013 (do pobrania).
Podsumowanie prac prowadzonych w ramach monitoringu pluszcza dostępne jest w „Gawronie” w numerach 2/2012 (do pobrania), 1/2016 (do pobrania) oraz na stronie Trójmiejskiej Grupy OTOP (do pobrania).