Ile warte jest drzewo? Czy o wartości drzewa decyduje, ile metrów sześciennych drewna można z niego pozyskać? Z pewnego punktu widzenia zapewne tak. A gdyby tak spojrzeć na drzewo z innej perspektywy niż produkcja desek? Wówczas dostrzeżemy, że zgnilizna to nie tylko wada drewna, a grzyby rozkładające drewno nie tylko niszczą surowiec drzewny. Patrząc na drzewo w ten sposób możemy zauważyć, że jest ono miejscem życia wielu organizmów, takich jak ptaki, ssaki, bezkręgowce i grzyby właśnie. Dzięki rozkładowi drewna w pniu dzięcioły mogą wykuwać dziuple, z których później korzystają sowy, sikory i wiewiórki. Próchnowisko we wnętrzu wiekowego drzewa stanowi cenne siedlisko dla takich owadów jak pachnica dębowa, ciołek matowy i wiele innych gatunków. To dopiero początek tej wyliczanki! O tym, co się dzieje w korzeniach, suchych gałęziach, murszejących pniakach czy leżącym martwym drewnie można by opowiadać całymi godzinami. Na tym nie koniec, bo oprócz znaczenia jakie rozkładające się drewno ma dla różnorodności biologicznej, dochodzi do tego jeszcze rola martwego drewna w retencji wody i magazynowaniu materii organicznej. Z tej perspektywy wartość drzewa nie ogranicza się tylko do jego funkcji użytkowej. Okazuje się, że obumierające lub martwe drzewo także jest cenne.
Jeśli chcecie poszerzyć swoją perspektywę i zgłębić tajemnice martwego drewna, zajrzyjcie do publikacji „Drugie życie drzewa” wydanej przez Fundację WWF Polska. Niedawno ukazało się wydanie II, uzupełnione i poprawione. Jak pisze wydawca „Od ukazania się pierwszego wydania książki mija 18 lat. W tym czasie wyrosło nowe pokolenie leśników i przyrodników. Obecnie nikt już nie kwestionuje roli martwych drzew dla zachowania wartości przyrodniczych. Przedmiotem dyskusji i ewentualnych sporów mogą być kwestie – ile „martwego drewna”, w jakiej postaci i gdzie. […] Na przestrzeni ostatnich niemal 20 lat badania naukowe dotyczące bardzo różnych aspektów roli „martwego drewna” w przyrodzie bardzo się rozwinęły, i to zarówno na bazie obiektów krajowych, jak i za granicą. Od wielu lat zachęcano nas do wznowienia i zaktualizowania cieszącej się dużą popularnością publikacji. A więc przyszedł czas na drugie życie Drugiego życia drzewa”.
Książka jest do pobrania za darmo w formacie pdf pod tym linkiem: https://www.wwf.pl/sites/default/files/2022-04/drugie-zycie-drzewa-03-2022.pdf
Tekst: JK (NPK)
