22 listopada 2024 r. po raz kolejny spotkaliśmy się z Nadleśnictwem Gdańsk, aby wspólnie uczyć się odnajdować gatunki chronione, rzadkie lub zagrożone. Tym razem przedmiotem naszych poszukiwań były mszaki i porosty.
Teoretyczna część szkolenia odbyła się w Leśnym Ogrodzie Botanicznym „Marszewo”.
O mszakach opowiadał Pan dr Bartłomiej Hajek (Uniwersytet Gdański), a o porostach Pani dr Agnieszka Kowalewska – pracownica Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.
Po wstępie teoretycznym, zajęcia kontynuowano w lesie leśnictwa Kamień. Znaleźliśmy stanowiska bezlistu okrywowego Buxbaumia viridis oraz podobnego, ale znacznie częściej spotykanego bezlistu zwyczajnego Buxbaumia aphylla. Wykrywalność tych gatunków jest najlepsza właśnie w listopadzie, kiedy pojawiają się bardzo niewielkie, charakterystyczne sporofity, mające postać trzonków zakończonych zarodniami. Wypatrzenie okazów z uwagi na ich wielkość i specyfikę pojawiania się wymaga dużej wprawy i zejścia do poziomu ścioły leśnej.
Oglądaliśmy też ściśle chroniony, strefowy gatunek porostu: puchlinkę ząbkowatą Thelotrema lepadinum, porównując ją z podobnym gatunkiem – otwornicą misecznicowatą Pertusaria hymenea.
O ile bezlist okrywowy toleruje, a nawet wymaga drobnych zaburzeń w swoim siedlisku, to porosty jako organizmy długowieczne są bardzo wrażliwe na wszelkie zmiany w otoczeniu.
Na terenie Parku można zaleźć rozmaite gatunki mszaków i porostów, w tym gatunki rzadkie i chronione. Podczas prac do planu ochrony TPK na terenie Parku znaleziono 284 gatunki porostów oraz obejmuje 255 gatunków mszaków (w tym 231 mchów oraz 24 wątrobowców).
Spotkanie to było kolejnym, mającym służyć wypracowaniu sposobów zwiększenia wykrywalności gatunków chronionych. Docelowo wypracowanie dobrych praktyk ma ułatwić zabezpieczenie stanowisk i siedlisk chronionych i rzadkich gatunków ekosystemów leśnych przed zniszczeniem lub uszkodzeniem podczas realizacji gospodarki leśnej.
Zadanie realizowane jest ze środków Województwa Pomorskiego oraz WFOŚiGW w Gdańsku.