Monitoring

granicznik płucnikmalina moroszkaWszystkie zabiegi ochrony czynnej i konserwatorskiej powinny być monitorowane w celu skontrolowania skuteczności realizowanych działań ochronnych. Dlatego też pracownicy Parku objęli monitoringiem wybrane gatunki flory i fauny. 

Spośród bioty porostów monitorujemy od kilku lat liczebność i stan siedliska jedynego na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego stanowiska granicznika płucnika (Lobaria pulmonaria) - rzadkiego i ściśle chronionego gatunku porostu.

Spośród gatunków flory roślin naczyniowych monitoringiem objęliśmy:

  • malinę moroszkę (Rubus chamaemorus) - tylko jedno stanowisko w Parku, na którym liczebność osobników oraz zajmowany obszar w ciągu ostatnich lat wyraźne zwiększył się, w 2020 roku całą populację oszacowano na minimum 150-200 osobników,

  • kosaciec syberyjski (Iris sibirica) - tylko jedno stanowisko w Parku (prawdopodobnie pochodzenia antropogenicznego); w ramach ochrony wykonano również niezbędne prace odsłaniające stanowisko. Stanowisko wydaje się nie zagrożone, chociaż notuje się przypadki zrywania kwitnących pędów. W 2019 roku naliczono ponad 200 kwitnących osobników,

  • żebrowiec górski (Pleurospermum austriacum) - tylko jedno stanowisko w Parku; niestety liczebność osobników regularnie maleje z nieokreślonych do tej pory przyczyn, w 2020 roku nie zarejestrowano pędów żebrowca,

  • wielosił błękitny (Polemonium caeruleum) - tylko jedno stanowisko w Parku; stan populacji wydaje się stabilny. Corocznie na stanowisku obserwuje się kilkadziesiąt kwitnących osobników tego gatunku, w 2020 roku zanotowano 54 kwitnące osobniki.

Spośród gatunków fauny monitoringiem objęto:

  • para gagołów w rezerwacie Pełcznicagagoła (Bucephala clangula) - populację lęgową na obszarze Parku określono na 10 par w 2014 roku, 8 par w 2015 roku, w 2016: 7-11 par, w 2017: 6 par, w 2018 ponownie na 6 par, w 2019 - na 8-9 par, w 2020 na 8 par, w 2021 na 10-11 par a w 2022 na 9-10 par. Zebrane w 2023 roku dane pozwoliły oszacować lęgową populację gągoła na obszarze Parku na 10-11 par lęgowych. Część samic gniazduje sporadycznie w wywieszonych przez pracowników Parku specjalnych budkach lęgowych,

  • pliszkę górską (Motacilla cinerea) - populację lęgową  w sezonach 2010 i 2012 na obszarze Parku oszacowano na 15 par (7 par w kompleksie południowym i 8 par w kompleksie północnym). Część ptaków gniazdowała w specjalnych budkach lęgowych wywieszonych przez pracowników Parku. W trakcie inwentaryzacji w 2016 i 2017 roku liczebność pliszki górskiej oszacowano na 25-26 par lęgowych (w kompleksie południowym Parku - 7 par, w jego bezpośrednim sąsiedztwie - 5 par; w kompleksie północnym - 10-11 par, a w jego bezpośrednim sąsiedztwie - 3 pary). Wykorzystane zostały trzy budki lęgowe wywieszone przez pracowników Parku. W latach 2019 (inwentaryzacja w kompleksie południowym) i 2021 (inwentaryzacja w kompleksie północnym) populacja lęgowa tego gatunku na obszarze Parku i jego sąsiedztwa została oszacowana na 27-28 par.

  • pluszcz zimujący na Potoku Oliwskimbociana białego (Ciconia ciconia) - w 2013 roku wykonano inwentaryzację tego gatunku na obszarze TPK oraz w promieniu kilku kilometrów wokół Parku, której celem było rozpoznanie liczebności i rozmieszczenia gniazd bociana. W wyniku tych prac zlokalizowano 57 gniazd bociana białego, z których zajętych przez ptaki zostało 45. W Parku gniazdowała tylko 1 para (w Nowym Dworze Wejherowskim) a w otulinie Parku zanotowano 19 zajętych gniazd. W 2014 roku pracownik Parku koordynował VII Międzynarodowy Spis Bociana Białego na obszarze województwa pomorskiego, kiedy to na obszarze Parku stwierdzono  1 zajęte gniazdo a w otulinie 23. W 2018 i 2019 roku przeprowadzono kontrolę zasiedlenia wybranych gniazd (odpowiednio 23 i 18) zlokalizowanych na obszarze Parku, jego otuliny i bezpośredniego sąsiedztwa. W 2018 roku sukces lęgowy mierzony średnią liczbą odchowanych młodych bocianów na zajęte przez parę gniazdo wyniósł 2,2 zaś mierzony średnią liczbą młodych na gniazdo z sukcesem lęgowym wyniósł 2,6; w 2019 roku było to odpowiednio 2,1 młodego i 2,8 młodego. W 2020 roku dzięki zaangażowaniu pracowników Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej udało się przeprowadzić inwentaryzację gniazd bociana białego na obszarze TPK i całej jego otuliny, podczas której zinwentaryzowano 29 gniazd tego gatunku. 23 gniazda zostały zasiedlone przez bociany, w 14-stu gniazdach lęgi zakończyły się sukcesem. Liczba młodych przypadająca na zajęte przez ptaki gniazdo wyniosła 1,5 młodego, na gniazdo z sukcesem – 2,5 młodego. 

  • zimującego pluszcza podgatunku skandynawskiego (Cinclus cinclus cinclus) - w sezonie zimowym 2011/2012 na obszarze Parku, jego otuliny i bezpośredniego sąsiedztwa stwierdzono zimowanie tylko dwóch osobników, w sezonie 2014/2015 (na tym samym obszarze) - sześciu ptaków, w sezonach zimowych 2019/2020 i 2022/2023 po cztery osobniki.  

Przeprowadzenie inwentaryzacji pliszki górskiej, bociana białego oraz pluszcza było możliwe wyłącznie dzięki bliskiej współpracy z Trójmiejską Grupą Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, której członkowie zaangażowali się w prace terenowe, poświęcając swój czas i ponosząc koszty tych prac. W imieniu pracowników Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego serdecznie dziękujemy.

kępa kosaćca syberyjskiego
bocian biały
żebrowiec górski
wielosiły błękitne
kwiaty kosaćca syberyjskiego
pliszka górska